وقوع ویروس موزائیک گوجه فرنگی آلوده کننده کدوئیان در برخی از استان های ایران

چکیده     ویروس موزائیک گوجه فرنگی tomato mosaic virus (tomv) یکی از مخرب ترین ویروس های آلوده کننده سبزیجات می باشد. این تحقیق به منظور برآورد وضعیت پراکنش tomv در برخی از کدوئیان شامل خیار، کدو و هندوانه صورت گرفت. برای این منظور طی سال های 1387 تا 1389 از چندین مزرعه از استان های مختلف کشور نمونه برداری انجام شد. نمونه های برگی از بوته های علائم دار انتخاب و با استفاده از روش الیزای مستقیم مورد ارزیابی قرار گرفتند. نمونه هایی که آلوده تشخیص داده شدند برای ادامه کار انتخاب شدند. تعیین دامنه میزبانی با استفاده از مایه زنی مکانیکی گیاهان محک انجام شد. تأیید آلودگی نمونه ها با استفاده از آزمون مولکولی rt-pcr و با total rna استخراج شده از نمونه ها انجام شد. این آزمون به روش semi-nested rt-pcr و با استفاده از آغازگر عمومی توباموویروس ها و آغازگر اختصاصی مربوط به گونه tomv انجام پذیرفت. باند مورد انتظار معادل 675 جفت باز برای نمونه های آلوده به دست آمد. نتایج آزمون های الیزا، زیست سنجی و rt-pcr وجود ویروس موزائیک گوجه فرنگی را در کدوئیان مختلف شامل خیار و کدو مسمای از مراغه، هندوانه از ارومیه، خیار از زاهدان و رودان و کدو مسمائی از ورامین اثبات نمود. نتایج این تحقیق نشان داد کدوئیان کاشته شده در ایران به ویروس موزائیک گوجه فرنگی آلوده می باشند و لازم است که در اتخاذ برنامه های مدیریت کنترل بیماری های کدوئیان اجرای اصول مبارزه با tomv نیز مدنظر قرار گیرد.